Speed Pedelecer met goede bedoelingen zoekt: een plaats op de weg.

“Ik word soms van de baan gereden!”

Danielle Dircken

Danielle Dircken getuigt op Radio 2 over haar ervaring met de speed pedelec, waarbij ze terecht het gedrag van automobilisten hekelt. Het is een gekend fenomeen: bestuurders zijn boos op speed pedelecers die op ‘hun’ rijbaan fietsen, zeker als er een fietspad aanwezig is en er een snelheidsregime van 50km/u geldt. De speed pedelec kan namelijk die snelheid niet behalen, wat een lichte vertraging oplevert voor het zwaar verkeer. Gevolg: sommige automobilisten worden agressief of ongeduldig en doen gevaarlijke manoeuvres die de speed pedelec al dan niet met opzet in gevaar brengen.

Desondanks is de rijbaan veelal de veiligere keuze voor deze hybride fiets, aangezien menig fietspad niet geschikt is om snel op te fietsen: voordeuren, kinderen, geparkeerde auto’s… verhogen de kans op conflict. Het aandeel van kwaliteitsvollere fietspaden neemt toe, maar is nog niet de norm.

Hardnekkige misvatting

Op zich zijn we als netwerk Speed Pedelec Vlaanderen blij dat VRT en Hajo Beeckman mevrouw Dircken haar zeg laat doen. Je leest niet vaak in de media over feiten zoals dat de speed pedelec net zo goed 30-35km/u als kruissnelheid kan hebben. Dat een speed pedelec ‘tussen 0-45km/u’ gaat en niet ‘aan 45km/u’.

Dat laatste is echter het populaire discours aan de toog. De man in de straat ziet enkel de ’45’. Een analogie met de auto legt al snel bloot hoe bizar dit is: stel je voor dat men daar ook enkel de ‘185’ zou zien… Het klopt dat speed pedelecs op kruissnelheid het straatbeeld domineren. Dit is ook logisch gezien het hoofddoel van zulke fiets en het aantal afgelegde kilometers. Men ziet mede daardoor te weinig in dat de speed pedelec ook als een gewone fiets gebruikt wordt, aan de snelheid van een gewone fiets.

Jammer genoeg stellen we vast dat zelfs een onderlegd verkeersjournalist als Hajo Beeckman ten prooi valt aan zulk denkpatroon:

“Op deze plek (D10 gemengd fiets-voetpad) hoort een speedpedelec niet thuis. Je rijdt te snel om de ruimte te delen.”

“In de bebouwde kom is het op sommige plekken (D10, onderbord) zelfs verboden om met een speedpedelec op het fietspad te rijden. Bijvoorbeeld wanneer het fietspad te smal is om trage en snelle fietsers er tegelijkertijd op toe te laten.”

Hajo Beeckman

Beste Hajo, ook DIT is een speed pedelec:

Mama Jolien brengt als milieubewuste, sportieve mama haar twee kinderen aan gepaste snelheid naar school om na afladen sneller te schakelen richting werk. Gaan we haar écht weren van een D10 fietspad onder het mom van de door constructie bepaalde potentiële maximumsnelheid van haar voertuig? Hoe kan je uitleggen dat ze met haar kinderen op de rijbaan moet fietsen wanneer er een fietspad naast ligt?

Universele toegang dringt zich op

Wat we in de titel van dit bericht bedoelen met ‘hybride fiets‘: de speed pedelec gedraagt zich zowel als rijwiel als bromfiets, ook al is het pendelgebruik dominant. Een politieman binnen ons netwerk drukt het goed uit:

“Dat er een bromfiets klasse P in het leven werd geroepen, toont volgens mij al aan dat de wetgever ergens al begrepen had dat het iets tussenin is (hybride). Tijdens het werk merk ik dit ook bij vele controles van SP’s: Een baby veilig vastgemaakt in een bakfiets (SP van R&M), aan 25km/u met mama aan het stuur. Fietsroutes die niet volledig opengesteld zijn voor SP’s zodat die ene SP in het groepje wielrenners zou moeten omrijden. Ouder en kind die samen niet de veiligste route kunnen nemen door de voetgangerszone. Voorbeelden genoeg.“

Bart

De behandeling van dit voertuig dient navenant te worden:

• Geef de speed pedelec naast de rijbaan ook toegang to àlle fietsinfrastructuur met inbegrip van D10 en beperkte enkelrichting! Met recente berichtgeving over toegang tot het jaagpad zien we een nieuwe stap in de goede richting, echter er zijn nog wat stappen te gaan.
• Maximaliseer de keuzevrijheid tussen rijbaan en fietspad op basis van gebruiksdoel.
• Sensibiliseer de bevolking: de rijbaan is niet het terrein van zware voertuigen met een aantal lichte voertuigen ‘te gast’. Licht en zwaar delen de wegenis gelijkwaardig, met effectief gereden snelheid als discriminator voor de geschikte plaats op deze wegenis.

Wat met de veiligheid?

Brengt openstellen van alle fietsinfrastructuur geen gevaren met zich mee dan?

In het algemeen zijn speed pedelecers gewone mensen die zich even kwetsbaar voelen als elke andere zachte weggebruiker en hun rijgedrag afstemmen aan de wens om veiligheid voor henzelf en anderen. Maar het klopt dat er tevens zijn die sneller fietsen dan veilig, omdat hun voertuig dit toelaat en ze daar zin in hebben. Logisch om deze mensen te willen weren van bepaalde fietspaden. Het is dan wel de vraag of iemand die sneller fietst dan veilig zich überhaupt iets aantrekt van wat er op het verkeersbord staat…

Onaangepast rijgedrag is een probleem bij alle voertuigtypes. “In elke mand appelen ligt wel een rotte.” De oplossing is simpel en efficient: Handhaaf op rijgedrag, niet op het type licht voertuig. Dit is technisch prima mogelijk én wordt toegepast: We kregen reeds meerdere meldingen binnen van speed pedelec bestuurders die geflitst werden in stedelijke zone 30. Terechte boetes.

Verder moet risico – conflict met andere zachte weggebruiker – steeds afgewogen worden tegenover het alternatief: conflict met een voertuig van een ton. Iemand verplichten op de rijbaan te fietsen, puur wegens het performantiepotentieel van de fiets, is echt niet verdedigbaar. We vragen hierbij de beleidsvoerders van ons land dan ook met aandrang om zo snel mogelijk àlle fietsinfrastructuur open te stellen voor speed pedelecs.