Wat leren ons gemiddelde snelheden?

In navolging van 365SNEL onderzoek uit 2019 heeft het Nederlandse SWOV (instituut verkeersveiligheid) nu ook een eigen onderzoek naar gemiddelde snelheden gedaan, gebaseerd op een kleinere groep van 28 deelnemers. Beide onderzoeken bevestigen dat de gemiddelde kruissnelheid een flink stuk lager ligt dan 45km/u, dat er een sterke correlatie is tussen motorvermogen en kruissnelheid en dat de speed pedelec slechts een kleiner deel van de reistijd aan kruissnelheid kan fietsen, wat de gemiddelde snelheid deur-deur een stuk lager doet uitkomen.

In Vlaanderen bollen speed pedelecs voor recreatieve ritten en woon-werk verkeer gemiddeld 31km/u, behaald met een gemiddelde kruissnelheid wanneer mogelijk van 36.7km/u.

Wat leren ons deze gemiddeldes?

• Er is nood aan hoogkwalitatieve pendelroutes waarop men zich bij normale omstandigheden veilig en legaal kan voortbewegen aan een kruissnelheid >30km/u. Momenteel proberen fietssnelwegen deze rol te vervullen maar blijken ze veelal te beperkend gezien het gebruik van jaagpaden, fietsstraten, F99abc paden en zones 30.
• Er is nood aan flexibiliteit. Zowel gemiddeldes als verschillen in vermogen geven aan dat een flink deel van de speed pedelecs niet een snelheid kan halen die veilig mengen met 50km/u verkeer toelaat. In Vlaanderen is er daarom flexibele keuze tussen rijbaan en fietspad, wat flink meespeelt in het enorme succes van de speed pedelec. Men maakt deze keuze al naargelang de performantie van je fiets, het individuele veiligheidsgevoel en het reisdoel.

Tragere reisdoelen

Blijkbaar werden door SWOV enkel recreatieve- en woon-werk ritten onderzocht als reisdoel. Er zijn echter nog andere reisdoelen voor je speed pedelec, waarbij lagere snelheid logisch is. De conclusie op de fietsberaad.nl website lijkt dit gebruik te negeren. Bijvoorbeeld kinderen naar school begeleiden alvorens sneller te schakelen naar het werk. Of je partner op haar gewone fiets vergezellen. Er zijn trouwens twee merken (Ellio en R&M) die speed pedelecs aanbieden met gehomologeerde kinderzitjes. Tenslotte kan je ook steeds zonder stroom vallen, waardoor je speed pedelec plots veranderd in een ijzeren omafiets.

Conclusie

Het is zinvol om te investeren in routes die hogere snelheden faciliteren en hierbij de nodige flexibiliteit te voorzien, op maat van de gewenste snelheid van iedere fietser. Het is tevens zinvol te investeren in fietsinfrastructuur in het algemeen. Men dient echter te erkennen dat iedere fiets die 25km/u of 45km/u kan gaan, tevens ook gewoon 15km/u kan gaan. Alle fietsinfrastructuur zou steeds toegankelijk moeten zijn voor alle fietsen, snel en traag.

Regelgeving kan best de analogie met de auto volgen: op sommige wegen mag je snel, op andere traag. Maar het maakt niet uit hoeveel pk er onder de motorkap zit. Handhaaf op gedrag.